Dịch covid 19 xuất hiện ở nước ta từ cuối những năm 2019 và kéo dài dai dẳng cho những năm sau đó. Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những thành phố lớn, mật độ dân cư cao, do đó bị ảnh hưởng rất nhiều bởi dịch bệnh. Ảnh hưởng của dịch bệnh khiến cho kinh tế của cả nước nói chung và Hồ Chí Minh nói riêng trì trệ, đáng kể đến là những mặt hàng ẩm thực. Người dân hạn chế ăn uống tụ tập quán xá, do đó tình hình buôn bán ngày càng ế ẩm. Đứng trước tình hình đó, thương nhân kinh doanh ẩm thực trả mặt bằng hàng loạt.
Thương nhân có nhiều động thái giảm hoặc cắt mặt bằng
TP HCMQuý III; làn sóng thu hẹp diện tích hoặc trả mặt bằng để cắt giảm chi phí của các đơn vị kinh doanh F&B (ẩm thực) vẫn tiếp diễn. Báo cáo khảo sát diễn biến thị trường mặt bằng bán lẻ của Savills Việt Nam cho biết; trong quý III/2020; nhiều khách thuê thuộc ngành hàng F&B và thời trang tại các trung tâm mua sắm có động thái trả mặt bằng; hoặc giảm bớt diện tích thuê để cắt giảm chi phí.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên
Nguyên nhân dẫn đến làn sóng này là tình hình kinh doanh của một số ngành dịch vụ; đặc biệt là ẩm thực vẫn tiếp tục ảm đạm do tác động của đại dịch Covid-19. Savills Việt Nam dẫn nguồn dữ liệu từ Cục Thống kê TP HCM (PSO) cho thấy; doanh thu từ dịch vụ ăn uống trong 9 tháng đầu năm 2020 giảm 39% so với cùng kỳ năm trước.
Bà Võ Thị Khánh Trang; Trưởng bộ phận Nghiên cứu thị trường Savills Việt Nam cho biết; hiện các khách thuê mới khá thận trọng; hạn chế mở cửa hàng trong khi khách thuê cũ thu hẹp diện tích thuê hiện hữu. Bà Trang nhận định tình trạng này sẽ tiếp tục diễn ra trong một thời gian nữa.
Việc cắt giảm diện tích thuê thậm chí trả mặt bằng là một trong những giải pháp được nhiều khách thuê áp dụng trong giai đoạn nhạy cảm này để vượt qua khó khăn do tác động của dịch bệnh. Tuy nhiên, bà Trang cho rằng thị trường có thể được cải thiện dần khi càng về cuối năm; đặc biệt trong các dịp lễ Tết sắp tới.
Trong khi đó; báo cáo diễn biến thị trường mặt bằng bán lẻ của CBRE Việt Nam cũng xác nhận; suốt quý III; tỷ lệ mặt bằng bị bỏ trống trung bình tại TP HCM vẫn cao hơn năm trước do các thương hiệu thời trang và đặc biệt là thương hiệu ngành ăn uống trả lại mặt bằng. Trường hợp thu hẹp và trả mặt bằng ở ngành ẩm thực chủ yếu rơi vào những thương hiệu trong nước.
Chia sẻ của một số thương nhân
Chị Ngọc (ngụ Q.7, TP.HCM) kể: Mùng 10 tết; chị khai trương cửa hàng sản xuất và bán bánh mì ở đường Gò Ô Môi và một quán bán cơm gà ở đường Huỳnh Tấn Phát (Q.7). Sau 10 ngày khai trương gần như không một bóng khách nên chị đã quyết định đóng cửa; sang quán.
Chúng tôi đầu tư khá nhiều tiền cho nhà hàng; cộng với việc hợp đồng thuê mặt bằng dài hạn nên đành “cắn răng” duy trì. Chỉ mong dịch mau qua để việc buôn bán kinh doanh ổn định trở lại. Nếu tình trạng kéo dài thêm 1 – 2 tháng nữa; chắc chúng tôi cũng phải nghĩ đến việc đóng cửa; sang mặt bằng để cắt lỗ”; chủ nhà hàng này cho biết.
Chi phí ưu đãi cho thương nhân thuê mặt bằng
Một số chủ đầu tư vẫn giữ chính sách ưu đãi cho các khách thuê hiện hữu và đơn vị thuê mới. Tuy nhiên; đơn vị khảo sát này cho biết; trong đợt Covid-19 lần hai; số lượng trung tâm bán lẻ có chính sách ưu đãi không nhiều như trong đợt Covid-19 đầu năm. Những hình thức ưu đãi chủ yếu trong quý III gồm: giảm 50% phí dịch vụ; giảm 10-30% giá thuê tùy theo ngành hàng; hoặc miễn 100% giá thuê trong thời gian buộc phải đóng cửa vì dịch bệnh; như trường hợp của một trung tâm mua sắm quy mô lớn tại quận Bình Tân.
Theo đánh giá của CBRE; nguồn cung mặt bằng bán lẻ mới khai trương trong năm 2020 và 2021 đang bị ảnh hưởng bởi Covid-19. Trong năm 2021; chỉ có một dự án mới khai trương tại quận 2. Giai đoạn 2022-2024; có trên 430.000 m2 diện tích bán lẻ đang được triển khai xây dựng hoặc đang lên kế hoạch; với dự án có quy mô lớn tại quận 9 (ước tính 48.000 m2) sàn; và tại quận 8 (khoảng 42.000 m2). Hầu hết thương hiệu mới muốn gia nhâp thị trường bán lẻ TP HCM có xu hướng tập trung vào mảng mua sắm mang tính trải nghiệm; thời trang thể thao cao cấp; chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp.
